Troia savaşından esinlenen fresklerin bulunduğu 'Siyah Oda', Güney İtalya'daki Pompeii’de şimdiye kadar yapılmış en çarpıcı keşiflerden biri olarak tanımlanıyor.

Orta Makedonya'nın Imathia bölgesinde yer alan Aegae (bugünkü Vergina) antik kentinde yüksek statülü bir Makedon mezarı ortaya çıkarıldı.

Bu makale, Klasik Yunan Antik Çağında zihin ve akıl hastalıkları hakkındaki fikirlerin tarihine ilişkin kapsamlı bir çalışmanın bir parçasıdır. Önceki makalelerde Homerik destanlar, İlyada ve Odysseia’da yer alan zihinsel işlev, zihinsel rahatsızlık ve tedavi kavramları ele alınmıştı. Devam eden diğer çalışmalar tıbbi fizyolojik bakış açıları ve bu alandaki felsefi kavramların sosyal psikolojik bağlamı ile ilgilidir.

1873’ten itibaren Toptaşı Osmanlı’da delilerin tecrit ile tedavisinde bütün imparatorluğa hizmet veren temel müessese olmuş ve bu özelliğini Cumhuriyet Döneminde Bakırköy'ün açılışına kadar sürdürmüştür.

Antik çağdan günümüze ulaşan tarihî, edebî ve felsefî metinler, Eski Yunanlı’nın intihara bakışına dair önemli veriler sunar. Buna göre Eski Yunanlılar, intiharı, bireyi, kendini öldürmeye iten sebepler ve şartlar göz önünde bulundurarak, onurlu ya da alçakça bir davranış olarak nitelendirirdi.

Akıl ve ruh sağlığının yerinde olması tam anlamıyla sağlıklı olabilmenin en temel unsurlarındandır. Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre ruh sağlığı “bireyin kendi yeteneklerinin farkına vardığı, yaşamın normal gerginlikleriyle başa çıkabildiği, üretken, verimli bir şekilde çalışabildiği ve içinde yaşadığı topluma katkıda bulunabildiği bir iyilik hali”dir.

Eski Mezopotamya’dan günümüze kalan tıbbi metinlerle, Maqlȗ ve Šurpu gibi büyü metinleri, tıbbın gelişmişlik düzeyiyle bağlantılı olarak, ruhsal hastalıklar konusunda, o dönemlerde akla uygun açıklamaların yapılamadığını ve yaşanılan rahatsızlıkların nedeninin tanrı, iblis, ruh ve büyü gibi doğaüstü güçlerle ilişkilendirilerek açıklandığını göstermektedir.

Ruhsal hastalıklar konusundaki en eski kanıtlar Eski Mezopotamya uygarlıklarına dayanmaktadır. Kil tabletlerdeki çivi yazılı metinlerde ruhsal rahatsızlıkların sebebi tanrı, iblis, ruh ve büyü gibi doğaüstü güçlerle ilişkilendirilmiştir.

Mısır'da arkeologlar tarafından keşfedilen, doğum sırasında ölen 14-17 yaşlarındaki genç bir kadına ait mumyalanmış kalıntıların ortaya çıkardığı trajik hikâyenin tamamı. Bulguyu aynı anda hem dehşet verici hem de olağanüstü kılan şey, bir fetüsün plasentanın pelvik bölgede, diğerinin ise göğüste bulunması ve yaklaşık 1.500 yıl önce doğum sırasında çözülmemiş komplikasyonlara işaret etmesidir.

Aktüel Arkeoloji Dergisi, Balıkesir Arkeoloji Buluşmaları Sempozyumu 2023 “Mysia ve Çevre Kültürleri Araştırmaları” toplantısında, okuyucularımızı standımıza bekliyoruz.

İnsanlığın geçmişten günümüze olan serüveninin bilgisini barındıran kültür varlıklarının yüklediği sorumluluğun bilinciyle yola çıkan Balıkesir Kent Konseyi ve Büyükşehir Belediyesi’nin, Balıkesir Valiliği’nin teşvikiyle, 2020 yılından bu yana il dâhilinde sürdürülmekte olan arkeoloji ilgisindeki araştırmaları bir araya getirdiği platform, çalışmalarına “Balıkesir Arkeoloji Buluşmaları” çatısı altında, 2021 yılında “Mysia ve Çevre Kültürleri Sempozyumu”, 2022 yılında “Kültür Varlıkları ve Sürdürülebilirlik Sempozyumu” serileriyle devam etmiştir.

Eski Mısırlı bir kadının yumurtalıklarında dişleri olan bir tümör vardı ve olası bir iyileştirici nesneyle birlikte gömüldü.

Çin'deki arkeologlar, bir zamanlar saray, hendek, mezarlıklar, kurban çukurları, çömlek atölyeleri ve tunç döküm dökümhanesi içeren duvarlarla çevrili bir Tunç Çağı şehrinin kalıntılarını keşfettiler.

Polonya'daki arkeologlar, 17. yüzyılda ölümden dirilmesini engellemek için mezarına asma kilit vurulmuş bir çocuğun kalıntılarını ortaya çıkardı; bu keşif, Cadılar Bayramı yaklaşırken vampirlere olan inancı yeniden gündeme getirdi.

Apameia Antik Kenti, Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesi sınırları içerisinde yer almakta olup arkeolojik kazılar Afyon Kocatepe Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü'nden Dr. Ümit Emrah Kurt’un bilimsel danışmanlığında yürütülmektedir.

Düzce ve Amasra’da yürütülen arkeolojik kazılarda bulunan Büyük İskender (III. Aleksandros) portre başları, Kazılar ve Araştırmalar Dairesi Başkanlığı tarafından yayınlandı.

“Elemtere fiş kem gözlere şiş”. Nazar, en eski doğu inançlarından günümüze kadar gelmiş, art niyetli düşüncenin (haset) ifadesidir. Günümüzde, nazardan korunmak için kullanılan (apotropeik) boncuklar, aslında göz ve bakışı sembolize eden ve kökeni Antik Çağa uzanan bir uygulamadır.

“…ve on üç bakır iğne al. İkisini kulaklara, ikisini gözlere, birini ağzına, ikisini göğüslerle karın arasındaki kısma ve birer tanesini ellere, iki tanesini cinsel organa, iki tanesini ayak tabanlarına batır. Her birini batırırken ‘onun vücudunu böyle iğneliyorum ki kimseyi değil de yalnız beni hatırlasın, beni düşünsün’ de.”

Eski toplumlar kendilerini kirlilik, şiddet, korku, doğal afetler, doğaüstü varlıklar ve hastalıklar gibi kötü olaylardan korumak için tanrılarla iletişim kurmaya yönelik ritüeller uygular. Önceden belirlenmiş kurallara göre yapılan uygulamalar çivi yazılı tabletlerde de anlatılır. 

Biri İsrail Eski Eserler Kurumu'ndan, diğeri Bar-Ilan Üniversitesi'nden bir çift arkeolog, İsrail'deki bir mağarada Roma dönemi büyücülük uygulamalarına dair kanıtlar buldu. Eitan Klein ve Boaz Zissu, Harvard Theological Review dergisinde yer alan çalışmalarında, son 14 yılda Te'omim Mağarası'ndan çıkarılan eserleri incelediler.

Sembolizm ve kişileştirme yoluyla nesne veya kavramların hikmetini vurgulamanın en çarpıcı örnekleri mevsimler, aylar, zodyak (burçlar) gibi zamanın çeşitli evrelerinin tasvir edildiği astronomik ve astrolojik içerikli personifikasyonlardır. Mevsimler ikonografisi, Yunan mitolojisinde doğanın dengesini ve iklimsel değişiklikleri sembolize eden Hora’lara dayandırılsa da kökeni Mezopotamya ve Mısır’a kadar dayanır.